Cuộc sống này đôi lúc có những khó khăn không thể vượt qua, đôi lúc có những hạnh phúc không bao giờ nói được. Lúc này đôi lúc chúng ta chỉ biết bật khóc. Những giọt nước mắt vô tình lăn dài trên má.
Thành phần hóa học của nước mắt
Nước mắt thông thường có 4 thành phần chính là nước, muối (NaCl và KCl), protein và kháng sinh (immunoglobulin A-IgA).
Trong khi đó, nếu bạn sử dụng nước mắt nhân tạo thì trong thành phần có polyvinyl alcohol và carboxymethylcellulose. Để giúp các bạn hiểu rõ hơn, sau đây chúng ta sẽ đi sâu và cấu trúc bên trong giọt nước mắt nhé!
Ai cũng biết là như vậy nhưng nước mắt được làm từ gì?
Thật sự thì ít ai chú ý đến nước mắt. Hầu hết những nghiên cứu người ta chỉ quan tâm đến thành phần hóa học của máu hoặc nước tiểu. Rất nhiều người quên đi thành phần của một giọt nước mắt, mặc dù chúng ta sẽ khốn khổ nếu không có nó đấy!
Nước mắt nuôi dưỡng và dưỡng ẩm cho mắt, cộng với chúng rửa trôi bụi và vật chất lạ. Mặc dù bạn có thể chỉ nghĩ về chúng như là nước muối, nhưng thực sự có nhiều thứ xảy ra hơn, từ góc độ hóa học.
Khóc khiến bạn cảm thấy tốt hơn
Có một số phát hiện hỗn hợp về việc có hay không khóc tốt như một trạng thái cảm xúc. Trong khi một số nghiên cứu đã tìm thấy nó để tăng cường tâm trạng, những người khác cho rằng nó thực sự có tác động tiêu cực đến tâm trí.
Một nghiên cứu cho thấy rằng khóc có nhiều khả năng làm cho người ta cảm thấy tốt hơn khi có một người hỗ trợ tình cảm (như một người cố vấn hoặc một người bạn thân) xung quanh. Khóc cũng có thể cải thiện tâm trạng nếu nó giúp bạn thực hiện tình huống của bạn hoặc nếu đó là do một sự kiện tích cực.
Hoặc là một người khóc một mình hoặc làm điều đó với một người khác xung quanh, nó có xu hướng hữu ích nhưng khóc ở giữa những người không ủng hộ có thể làm trầm trọng thêm tâm trạng. Khóc là kết quả của một tình huống đáng xấu hổ cũng làm trầm trọng thêm tâm trạng.
Nước mắt không đồng đều trong bố cục nhưng có ba lớp đó là:
Lớp dầu kỵ nước (oily layer) bên ngoài bảo vệ nước mắt không bị bốc hơi hoặc chảy ra trên má bạn. Các loại dầu được sản xuất bởi các tuyến Meibomian.
Một lớp nước ở giữa (aqueous layer) hoặc nước chảy vận chuyển vitamin, muối, và các khoáng chất và chất dinh dưỡng khác vào giác mạc của mắt.
Thành phần này lan rộng đều trên mắt, thúc đẩy sự cân bằng muối, và giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Lớp này chủ yếu là nước, với chất điện giải (natri, clo, kali, urê), glucose và protein (kháng thể, lysozyme, lipocalin và lacritin).
Một lớp nhầy phủ giác mạc (mucous layer) lớp bên trong này giúp giữ nước mắt ở trên mắt và giữ cho mô ẩm. Các chất nhầy được sản xuất bởi các tế bào goblet trong kết mạc của mắt. Lớp nhầy này ưa nước, do đó, nó giúp đảm bảo phân bố mịn của lớp nước trên toàn bộ mắt.
Nước mắt nền: Đây là những giọt nước mắt đặc trưng giúp giữ ẩm cho mắt, làm sạch và nuôi dưỡng. Hàm lượng muối của những giọt nước mắt này có thể so sánh được với huyết tương.
Lysozyme trong nước mắt nền bảo vệ chống lại nhiễm trùng bằng cách hòa tan lớp peptidoglycan của một số loại vi khuẩn. Việc sản xuất loại nước mắt này chậm lại với sự lão hóa.
Nước mắt phản xạ: Nước mắt phản xạ được sản xuất để đáp ứng với kích ứng từ hóa chất, ánh sáng chói hoặc chất lạ.
Mặc dù thành phần hóa học không khác biệt đáng kể so với nước mắt nền, nhưng thể tích lớn hơn nhiều xảy ra. Phản xạ tương tự gây ra chảy nước mắt liên quan đến ho, ngáp và nôn mửa.
Nước mắt cảm xúc: Khóc như một phản ứng cảm xúc hoặc từ nỗi đau được gọi là “khóc lóc”. Những giọt nước mắt này chứa proretinin prolactin, hormon adrenocorticotropic, và Leu-enkephalin. Leu-enkephalin hoạt động như một thuốc giảm đau tự nhiên.
Đơn giản hóa học của nước mắt chỉ có thế. Nhưng còn nhiều điều về nước mắt, khoa học vẫn chưa lý giải được. Bạn khóc khi vui và cũng khóc khi buồn. Cuộc sống là thế. Lần sau nếu bạn khóc hãy nghĩ về hóa học của nó nhé!
Có nhiều lý do để chúng ta rơi nước mắt nhiều lần trong đời. Và chắc chắn mỗi người đều tự khám phá được rằng nước mắt có vị mặn. Có khi nào bạn tò mò tại sao nước mắt lại mặn không? Nếu muốn biết câu trả lời, mời bạn cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu thành phần của nước mắt cũng như nguyên nhân vì sao nước mắt có vị mặn nhé!
Đôi mắt là bộ phận quan trọng thực hiện chức năng nhìn và ghi nhận thông tin bằng hình ảnh cũng như biểu lộ cảm xúc của con người. Dù rất quan trọng nhưng đôi mắt lại vô cùng nhạy cảm nên cần được bảo vệ kỹ càng. Bản thân chính đôi mắt cũng có những cơ chế tự bảo vệ riêng. Và một trong số đó là điều tiết nước mắt.
Nước mắt do tuyến lệ sản xuất. Mỗi năm, trung bình một người có thể sản xuất ra đến 113 lít nước mắt. Nước mắt có nhiều vai trò như:
Trước khi giải đáp thắc mắc tại sao nước mắt lại mặn, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem có những loại nước mắt nào nhé!
Các loại nước mắt này khác nhau chủ yếu ở cơ chế hình thành của mỗi loại. Trong đó, nước mắt cảm xúc đặc biệt nhất bởi tiết ra khi có sự điều khiển của vỏ não, có liên quan đến việc phóng thích các chất dẫn truyền thần kinh kích hoạt tuyến lệ tạo nước mắt. Ngoài ra, khi quan sát dưới kính hiển vi, tinh thể nước mắt cũng sẽ khác nhau trong từng trường hợp.
Thành phần của nước mắt bao gồm: Nước, lipit, immunoglobulin, mucin, natri, kali, ascorbate và urate. Có khoảng 98% của nước mắt là nước tinh khiết. 2% còn lại là các chất và hợp chất còn lại.
Hầu hết các thành phần của nước mắt đều có tác dụng bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại bên ngoài môi trường. Tuy nhiên, thành phần của nước mắt cảm xúc có đôi chút khác biệt so với 2 loại còn lại. Theo các nhà nghiên cứu, trong nước mắt cảm xúc có nồng độ hormone dựa trên protein cao hơn nhiều so với hai loại còn lại. Đặc biệt, trong nước mắt cảm xúc còn có chứa cả một chất giảm đau nhẹ có tên là leucine - enkephalin.
Nhìn vào thành phần nước mắt như ở trên, có lẽ chúng ta sẽ không khó giải đáp thắc mắc tại sao nước mắt lại mặn. Lý do là vì trong thành phần nước mắt có natri - muối. Muối này do chính ở thể chúng ta sản xuất ra giống như loại muối có trong máu, mồ hôi, nước bọt hay các cơ quan trong khắp cơ thể. Bên trong cơ thể con người có thể chứa khoảng hơn 200 gam muối. Vì thế không chỉ nước mắt mới mặn mà mồ hôi, nước bọt cũng có vị mặn.
Dù chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ nhưng muối trong nước mắt cũng có thể là “khắc tinh” của nhiều loại vi khuẩn. Và chính muối này cũng có tác dụng làm sạch, diệt khuẩn, bảo vệ đôi mắt khỏi các tác nhân gây hại, hỗ trợ chữa lành các tổn thương xảy ra với mắt. Nước mắt còn được xem là một phần của hệ thống miễn dịch, vì vậy nước mắt có vị mặn mang ý nghĩa rất quan trọng. Ngoài muối, các hợp chất hữu cơ và vô cơ khác như lipid, mucin, lysozyme, lactoferrin và enzyme cũng góp phần tạo nên vị của nước mắt.
Nước mắt được tiết ra đều có mục đích riêng của nó. Tùy từng trường hợp mà cơ thể sẽ tiết ra loại nước mắt phù hợp giúp chăm sóc mắt tốt hơn. Một số nghiên cứu chỉ ra nước mắt cảm xúc có chứa một hàm lượng enkephalin endorphin và chất giảm đau tự nhiên, giúp cơ thể lấy lại được cân bằng cảm xúc một cách tốt hơn.
Thành phần của nước mắt có ý nghĩa như thế nào?
Các nhà khoa học đã nghiên cứu thành phần nước mắt tự nhiên để sản xuất ra nước mắt nhân tạo. Nước mắt nhân tạo có tính chất, chức năng tương tự như nước mắt tự nhiên nhưng được bổ sung từ ngoài vào qua dạng dung dịch nhỏ mắt. Nước mắt nhân tạo cũng có tác dụng duy trì độ ẩm, làm sạch và diệt khuẩn cho mắt.
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại nước mắt nhân tạo đến từ những nhà sản xuất khác nhau và thành phần của chúng có đôi nét khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết nước mắt nhân tạo đều chứa nước tinh khiết, Hydrogel có tác dụng bôi trơn và giữ ẩm, natri giúp làm sạch và diệt khuẩn. Ngoài ra, nước mắt nhân tạo có thể có thêm các thành phần như: Muối lactat, kali, borat, calci, kẽm, magie, glycerin,…
Trong trường hợp bạn bị khô mắt hay một số bệnh lý khác liên quan đến mắt, bác sĩ có thể tư vấn dùng nước mắt nhân tạo để giảm cảm giác khó chịu ở mắt. Nếu bị khô mắt, bạn sẽ có cảm giác mắt bỏng rát, nóng, mệt mỏi, trĩu nặng. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng khô mắt như: Mắt tiết ra lượng nước mắt quá ít, chất lượng nước mắt không tốt, các bệnh lý như viêm bờ mi cũng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất nước mắt, mới phẫu thuật laser chữa tật khúc xạ…
Trên đây là những thông tin cơ bản về nước mắt, thành phần, vai trò của nước mắt. Hy vọng qua bài viết này bạn đã biết tại sao nước mắt lại mặn và biết thêm thông tin về cách sử dụng nước mắt nhân tạo - một loại nước mắt thay thế cho nước mắt tự nhiên khi cần thiết. Hãy chăm sóc mắt thật tốt để đôi mắt tiết đủ nước mắt và thực hiện đúng các chức năng của mình bạn nhé!
